شهر باستانی پاسارگاد نخستین پایتخت شاهنشاهی هخامنشی در قلب استان فارس، در دشت رودخانه پُلوارکوروش بزرگ (کوروش دوم) در سده? ششم قبل از میلاد ساخته شد. محوطه? اصلی (160 هکتار، حدوداً 2?7×0?8 کیلومتر) توسط یک منطقه? طبیعی بزرگ احاطه و محافظت شده‌است (حدوداً 7127 هکتار). محوطه? اصلی شامل این بناهای تاریخی است:
آرامگاه کورش بزرگ در جنوب؛
تل تخت (یا «تخت سلیمان»؛ سریر پادشاهی سلیمان) و استحکامات، واقع بر یک تپه در شمال محوطه? اصلی؛
مجموعه? سلطنتی در مرکز محوطه? اصلی، شامل بقایای: ساختمان دروازه (دروازه R)، تالار عمومی (کاخ S)، قصرمسکونی (کاخ P)، و باغ سلطنتی (چهار باغ).
در منطقه? شرق یک بنای کوچک قرار دارد(16×16 متر) که یک پُل تشخیص داده شده‌است. در شمال مجموعه? سلطنتی زندان سلیمان قرار دارد، یک برج سنگی، باحدوداً 14 متر ارتفاع. تاریخ ساخت این بنا مشخص نیست.
محوطه? اصلی شامل منطقه? حفاری‌شده‌است، اما پایتخت باستانی منطقه‌ای بسیار وسیعتر از این منطقه بوده و هنوز حفاری نشده‌است. در محوطه? حفاظتی اطراف، باقیمانده‌های دیگری نیز هستند: محدوده? مقدس (حدوداً 550-530 پیش از میلاد)، و محوطه‌های تل نوخودی، تل خاری، تل سه آسیاب، دوتلان، که برخی از اینها متعلق به ماقبل تاریخ هستند، همینطور مدرسه یا کاروانسرا (سده 14 میلادی). در محوطه? حفاظتی همچنین پنج روستا وجود دارند که کشاورزان در آنها ساکنند.